Czy zmiana godzin pracy wymaga akceptacji pracownika? Kwestie prawne
6 min czytania
Grafiki czasu pracy tworzy się standardowo z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem po to, aby pracownicy mogli się do nich dostosować i zaplanować swój czas prywatny. Zmiana godzin pracy bez zgody pracownika, a także nagła zmiana grafiku z dnia na dzień są jednak możliwe. Z tego artykułu dowiesz się, kiedy pracodawca może zmienić grafik.
17.12.2021
Spis treści:
- Grafik pracy – podstawowe obowiązki pracodawcy
- Kodeks pracy a zmiana grafiku pracownika
- Zmiana grafiku pracownika – najczęściej zadawane pytania
- Kiedy pracodawca może zmienić grafik?
- Czy pracodawca może zmienić grafik z dnia na dzień?
- Czy zmiana godzin pracy wymaga akceptacji pracownika?
Streszczenie:
Zgodnie z Kodeksem pracy, grafik pracownika powinien obejmować co najmniej 1 miesiąc i być przekazywany do wiadomości pracowników nie później niż na tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie objętym harmonogramem. W praktyce jednak zmiana grafiku z dnia na dzień jest możliwa. Jest tak np., gdy inni pracownicy wezmą nagle urlopy na żądanie. To, czy zmiana godzin pracy wymaga akceptacji pracownika, pozostaje jednak kwestią nierozwiązaną przez Kodeks pracy. Natomiast zmiana grafiku pracy bez wiedzy pracownika jest niedopuszczalna.
Grafik pracy – podstawowe obowiązki pracodawcy
Grafik to powszechna nazwa harmonogramu czasu pracy, w którym następuje rozłożenie wymiaru czasu pracy obowiązującego danego pracownika na konkretne dni i godziny.
Według prawa pracy istnieją 3 zasadnicze cechy grafiku, jakich trzymać się powinien pracodawca:
- Grafik powinien zostać sporządzony w formie pisemnej lub elektronicznej.
- Harmonogram pracy może być sporządzony na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, ale powinien obejmować co najmniej 1 miesiąc.
- Pracodawca powinien przekazać pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został on sporządzony.
Kodeks pracy a zmiana grafiku pracownika
Zgodnie z Kodeksem pracy harmonogramy powinny być przekazywane do wiadomości pracowników nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem pracy w okresie objętym harmonogramem. Jest tak z oczywistych powodów – zmiana grafiku z dnia na dzień znacznie utrudnia organizowanie życia prywatnego.
Niemniej jednak w praktyce, nagła zmiana harmonogramu może się wydarzyć na skutek szeregu okoliczności, których nie dało się przewidzieć.
Przepisy prawa pracy nie regulują materii zmiany grafików w trakcie ich obowiązywania. Co nie oznacza, że jest to zabronione, o ile zmiana nie narusza przepisów o czasie pracy.
Według stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy, co do zasady zmiana grafiku pracownika jest dopuszczalna, gdy przewidują taką możliwość przepisy zakładowe, w szczególności regulamin pracy. Regulamin pracy może więc stanowić podstawę prawną praw i obowiązków stron stosunku pracy związanych ze zmianą grafiku. Warto, aby znalazły się w nim przepisy dotyczące wprowadzania zmian:
- kto może zmienić grafik,
- w jakiej formie należy poinformować pracowników,
- z jakim wyprzedzeniem pracodawca powinien poinformować pracownika o nowych dniach i godzinach pracy w harmonogramie.
Szukasz pracownika? Zapoznaj się z ofertą Pracuj.pl dla przedsiębiorców i opublikuj ogłoszenie już dziś!
Zmiana grafiku pracownika – najczęściej zadawane pytania
1. Kiedy pracodawca może zmienić grafik?
Zmiana grafiku w trakcie miesiąca nie powinna mieć miejsca, o ile nie zaszły sytuacje wyjątkowe. Przez sytuacje wyjątkowe rozumie się:
- Usprawiedliwioną nieobecność innego pracownika z powodu choroby.
- Zgłoszenie urlopów na żądanie lub okolicznościowych przez innych pracowników.
- Skorzystanie przez inne osoby wpisane w grafik z uprawnień rodzicielskich związanych z niewykonywaniem pracy.
2. Czy pracodawca może zmienić grafik z dnia na dzień?
O ile zaszła sytuacja wyjątkowa, tj. inni pracownicy wpisani w harmonogram czasu pracy wzięli urlopy, zmiana grafiku z dnia na dzień jest możliwa, choć sporna. Istnieją bowiem stanowiska, które twierdzą, że każda zmiana grafiku pracownika powinna odbywać się z 7-dniowym wyprzedzeniem, tak jak jest to zapisane w art. 129 § 3 Kodeksu pracy. Inni jednak twierdzą, że jest to mało życiowe – nie da się przewidzieć nagłych urlopów na żądanie wymuszających nagłe zmiany grafiku. Zapis o możliwości wprowadzania takich zmian powinien znaleźć się w wewnętrznym regulaminie pracy danej firmy.
3. Czy zmiana godzin pracy wymaga akceptacji pracownika?
Zmiana grafiku pracy bez zgody pracownika pozostaje kwestią, wobec której brakuje oficjalnego stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy, a zdania prawników są podzielone. Jedno ze stanowisk mówi, że jest to możliwe, jeżeli pracodawca poinformował pracownika na co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem obowiązywania zmian tak, aby ten mógł się dostosować. Wówczas, zmiana godzin pracy bez zgody pracownika jest dopuszczalna. Inni twierdzą, że w nagłych przypadkach zmiana grafiku z dnia na dzień nie wymaga akceptacji pracownika.
To, czy zmiana godzin pracy wymaga akceptacji pracownika, może pozostawać kwestią niejednoznaczną, zmiana grafiku pracy bez wiedzy pracownika już jednak taką nie jest. Pracodawca musi poinformować pracownika o zmianie grafiku.
Artykuł został przygotowany we współpracy z radcą prawnym z Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy.
Treść artykułu została zamieszczona jedynie w celach informacyjnych i nie stanowi ani nie może zastąpić profesjonalnej porady prawnej. Wszystkie artykuły są aktualne jedynie w dniu ich opracowania. Należy zauważyć, że tego typu informacje szybko mogą stać się nieaktualne. Nie należy podejmować jakichkolwiek działań na podstawie informacji umieszczonych na niniejszej stronie bez uprzedniego zasięgnięcia porady prawnej.
