Czym jest facylitacja i jakie korzyści przynosi?
7 min czytania
Współczesne firmy mierzą się z coraz większymi wyzwaniami. Najskuteczniejsze rozwiązania to te, które zostały opracowane dzięki współpracy wielu umysłów. Ale jak pobudzić pracowników do efektywnej współpracy? Jak zmotywować do „burzy mózgów” tych, którzy wolą trzymać się z boku? Nieoceniona okazuje się rola facylitatora – osoby, której zadaniem jest wykorzystanie potencjału wszystkich członków grupy!
04.09.2023
- Facylitacja polega na zwiększaniu efektywności pracy w grupie.
- Rola facylitatora to nie dostarczenie konkretnych rozwiązań, ale umiejętne poprowadzenie zespołu w celu ich wypracowania.
- Facylitacja spotkań przynosi korzyści praktycznie w każdym przypadku.
- Technik facylitacji można się nauczyć, predyspozycji osobowościowych – już niekoniecznie.
Spis treści:
- Facylitacja – co to takiego?
- Facylitacja – definicja, która trafia w sedno
- Rola facylitatora – kto to taki i jakie zadanie ma do wykonania?
- Czy efekty facylitacji są tego warte?
- Kiedy warto skorzystać z facylitacji społecznej?
- Kiedy warto skorzystać z facylitacji społecznej?
- Podsumowanie
Facylitacja – co to takiego?
Nudne prezentacje, monotonne monologi, utarte i schematyczne sposoby działania. Taki model spotkań i pracy zespołu w firmie nie sprzyja efektywności. Do tego dochodzi kwestia doboru osób, które powinny brać w nich udział. Skuteczne poprowadzenie grupy stało się jeszcze większym wyzwaniem w dobie spotkań online. Któż tego nie zna: 30 osób na Zoomie, z czego połowa z „zepsutą kamerką” i zerową aktywnością.
Rozwiązaniem tych i innych problemów jest facylitacja, czyli model zarządzania pracą, który ma zwiększyć skuteczność grupy w realizacji zamierzonych celów. Facylitacja odpowiada na pytanie, jak dojść do rezultatu, który chce osiągnąć grupa w ramach podjętych działań. Poprawia komunikację w zespole, wzmacnia kreatywność, pomaga usprawniać wdrożone rozwiązania i tworzyć nowe.
Facylitacja pomaga znaleźć własne odpowiedzi na postawione pytania czy podniesione problemy. Dzięki facylitacji społecznej praca zespołu będzie efektywniejsza, a projekt – zakończony sukcesem.
Facylitacja – definicja, która trafia w sedno
Termin „facylitacja” pochodzi od łacińskiego słowa facilitas, które dosłownie oznacza „łatwość”. Doskonale oddaje ono sedno facylitacji – ma ona sprawić, by wypracowanie skutecznego rezultatu stało się dla grupy łatwe.
Co ciekawe, facilitas ma też inne znaczenia. To „przyjacielskość” i „uprzejmość”. One również dobrze oddają ducha facylitacji społecznej. Oczywiście nie jest to zjawisko, które przychodzi samoistnie. Niezbędne okazuje się zastosowanie technik facylitacji. Te z kolei zna osoba wyspecjalizowana w tym zadaniu – facylitator.
Dodaj ogłoszenie w kilka minut i znajdź pracownika, którego szukasz! Przejdź do https://dlafirm.pracuj.pl/ i skorzystaj z jednego z największych portali rekrutacyjnych w Polsce.
Rola facylitatora – kto to taki i jakie zadanie ma do wykonania?
Facylitator to osoba, która wykorzystuje techniki facylitacji w celu wydobycia całego potencjału grupy. Dba o dynamikę i pozytywną atmosferę współpracy. Aby się to udało, facylitator musi:
- Zdiagnozować potrzeby zespołu i na podstawie tej diagnozy określić cel facylitacji
- Wybrać formę spotkania z grupą
- Opracować scenariusz spotkania, tak by trafił w potrzeby zespołu
- Wykorzystać techniki facylitacji, by osiągnąć zamierzony cel – często zmienia je w trakcie swojego działania, zgodnie z potrzebami grupy i osiągniętym rezultatem
Na koniec facylitator podsumowuje sposób, w jaki zespół wypracował rozwiązania oraz ich skuteczność.
Gdy zachodzi taka potrzeba, facylitator reaguje – na przykład, gdy dyskusja zanadto odbiegła od meritum lub gdy pojawiają się niepotrzebne napięcia pomiędzy uczestnikami.
Ważne! Facylitacja spotkań nie wymaga od facylitatora wiedzy merytorycznej. Nie należy go mylić z trenerem czy szkoleniowcem, u którego takie zaplecze jest niezbędne. Choć jest obecny na wszystkich etapach działania zespołu, nie jest aktywnym uczestnikiem spotkań. Facylitator nie daje konkretnych rozwiązań, ale prowadzi grupę w kierunku ich wypracowania.
Czy efekty facylitacji są tego warte?
Jeśli definicja facylitacji jest dla Ciebie nowością, być może zastanawiasz się, czy gra jest w ogóle warta świeczki i… inwestycji, której niewątpliwie wymaga. Czy facylitator rzeczywiście podnosi skuteczność działań grupy? A może jest tylko kolejną głową patrzącą na ręce, niepotrzebnie podnoszącą poziom stresu u pracowników?
Takie wątpliwości szybko się rozwieją, gdy faktycznie zaprosisz facylitatora do wsparcia Twojego zespołu. Facylitacja to nie presja, lecz motywacja. Dzięki niej pracuje się szybciej, z większym zaangażowaniem, skuteczniej i w lepszej atmosferze. Dzięki technikom facylitacji członkowie grupy chętniej podejmują odpowiedzialność za efekty swoich działań. Ponadto identyfikują się z wynikami, które udało im się wypracować.
Kiedy warto skorzystać z facylitacji społecznej?
Wiele firm, które choć raz skorzystały z facylitacji spotkań, nie wyobraża sobie realizacji projektów bez takiego wsparcia. Trudno byłoby wymienić jakąkolwiek zespołową pracę, której facylitowanie nie podniosłoby efektywności. Warto jednak wymienić kilka obszarów, w którym zjawisko facylitacji społecznej okazuje się szczególnie korzystne:
- Tworzenie lub wprowadzanie na rynek nowego produktu lub usługi
- Działania wymagające wysokiej kreatywności
- Potrzeba znalezienia nowych rozwiązań skomplikowanych problemów
Rola facylitatora okaże się nieoceniona, jeśli dostrzegasz w zespole następujące wyzwania:
- Brak jedności, drobne konflikty i niezgodności charakterów
- Niewystarczająca efektywność działań zespołu
- Potrzeba określenia źródła problemu i wyzwań, przed którymi stoi zespół
- Potrzeba określenia zasad, wartości i wyróżników
- Potrzeba wykreowania pomysłów, znalezienia rozwiązań
Czy technik facylitacji można się nauczyć?
Gdy już przekonasz się o korzyściach z facylitacji, zapewne zrodzi się pytanie: czy muszę zatrudniać kolejnego pracownika jako facylitatora? Czy HR-owiec może pełnić taką rolę? A może jako właściciel firmy sam mogę ją przejąć?
Oczywiście technik facylitacji można się nauczyć. Wykwalifikowane do tego podmioty oferują praktyczne kursy. Dzięki nim w kilka tygodni wybrana osoba z firmy zdobędzie umiejętność skutecznego facylitowania zespołu. Facylitatorami nierzadko zostają pracownicy działów HR, specjaliści ds. marketingu oraz Scrum Masterzy. Dobry facylitator poprowadzi spotkanie sprawnie i skutecznie, jednak do tego musi posiadać też pewne predyspozycje osobowościowe. To przede wszystkim charyzma, radzenie sobie w sytuacji stresowej, ale też otwartość na zmiany i opanowanie, które pozwoli w pozytywnej atmosferze działać z zespołem. Do przemyślenia pozostaje więc kwestia, kto powinien taką rolę pełnić – czy warto szkolić obecnego pracownika, czy też od razu wybrać specjalistę.
Podsumowanie
Facylitacja to zarządzanie pracą, które ma zwiększyć efektywność pracowników w realizacji zamierzonych celów. Zadaniem tym zajmuje się facylitator – osoba, która wykorzystuje techniki facylitacji do wydobycia całego potencjału zespołu. Facylitacja okazuje się szczególnie korzystna wtedy, gdy konieczna jej poprawa komunikacji w grupie, podniesienie motywacji, określenie i rozwiązanie problemów oraz kreatywne podejście do zadań. Facylitatorem może być pracownik firmy lub osoba z zewnątrz oferująca takie usługi.
